خانهٔ مشروطه در یکی از محلههای قدیمی شهر تبریز به نام راستهکوچه و در غرب بازار تبریز قرار گرفتهاست. این بنا به لحظ اهمیت تاریخی در سال 1354 شمسی به شماره ثبت 1171 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و در سال 1367 توسط سازمان میراث فرهنگی کشور خریداری شده است. اقدامات مرمتی آن نیز پس از تملک به مرحله اجرا در آمده و سعی شده است به الگوهای معماری، تاریخی توجه کافی شود.
۱۴مرداد 1285 هجری شمسی فرمان مشروطیت توسط مظفرالدین شاه به امضا رسید؛ فرمانی که پس از مجاهدت مردم و دو دوره مهاجرت علمای وقت به قم و حرم شاهزاده عبدالعظیم به امضای شاه رسید. در آن زمان مشروطه خواهان در شهرهای مختلف ایران در منازل بزرگان طرفدار مشروطه گردهم جمع می شدند. یکی از مراکز تجمعات مشروطه خواهان، خانه ای بود در تبریز که سال ها بعد به یادگار مجاهدت مردم و افرادی نظیر ستارخان و باقرخان خانه مشروطه نام گرفت.
این بنا به سبک معماری دورهٔ قاجار ساخته شده و ملک شخصی حاج مهدی کوزهکنانی معروف به ابوالمله که یکی از بازرگانان خوش نام شهر تبریز و از شیفتگان حریت و آزادی بودهاست. این بنا به شمارهٔ ۱۱۷۱ در سال ۱۳۵۴ خورشیدی در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده و در سال ۱۳۶۷ خورشیدی به تملک رسیده است.
خانه مشروطه، معروفترین و پرافتخارترین خانه تاریخی شهر تبریز است. این خانه در اوج انقلاب مشروطه محل تصمیمگیریهای سرنوشت ساز سران مشروطه بوده است.
بزرگان مشروطه پس از به توپ بسته شدن مجلس شورای ملی توسط محمدعلی شاه، در خانهٔ مشروطه جمع شده و به همفکری میپرداختند. همچنین این مکان مرکز فرماندهی مجاهدان در طی محاصرهٔ ۱۱ ماههٔ تبریز و نیز مرکز تصمیمگیری برای پایینآوردن پرچمهای تسلیم در برابر شاه قاجار بودهاست.
«حاج ولی معمار» معمار تبریزی که ساکن روسیه بود، در سال ۱۲۴۷ خورشیدی و پس از بازگشت به ایران، بنای خانهٔ مشروطه را بنیان نهاد. این بنا با ۱۳۰۰ متر مربع مساحت، در دو طبقه ساخته شدهاست. از ویژگیهای منحصر به فرد خانهٔ مشروطه میتوان به پنجرههای ارسی، دربهای منبکاریشده، غلامگردش، کلاهفرهنگی و نورگیر اشاره کرد.
در این خانه عکسها، مجسمهها و اشیایی که مورد استفاده قرار میگرفت به نمایش گذاشته شده است. از مهمترین آثار تاریخی این موزه میتوان به سلاح کمری ستارخان، فرش مشروطه، وسایل شخصی سران مشروطه و دیگر مدارک مرتبط با انقلاب مشروطه و همچنین مجسمه و عکسهای آن دوران اشاره کرد.
مجسمههایی از حسین خان باغبان، حاج علی دواچی، ثقة الاسلام تبریزی، حاج علی ختایی، هوارد، کربلایی علی موسیو، شیخ علی اصغر لیلاوایی، آخوند خراسانی، علی اکبر دهخدا و زینب پاشا (تنها زن در صفوف مشروطه خواهان) به همراه مهرهای مختلف گروههای انقلابی.
عکسهایی از مظفرالدین شاه، محمدعلی شاه و دستههای مخالف مشروطه، دستگاه چاپ ژلاتینی (پلی کپی دستی) جهت تکثیر شب نامههای دوره مشروطه، تصویر اسناد تاریخی مربوط به انقلاب مشروطیت و فرمان مشروطیت را نیز میتوان در همین خانه دید.
از گرانبهاترین اشیای این خانه یکی هم اسلحه کمری ستارخان است که یک قبضه تپانچه ماوزر 10 تیر روسی است، به همراه غلاف چرمی آن که توسط یدالله خان سردارملی پسر ستارخان به گنجینه مشروطیت اهدا شده است.
موزهٔ مشروطه نیز پس از ایجاد تغییراتی در تالارها و اتاقهای خانهٔ مشروطه و به نمایش درآوردن اسناد تاریخی مربوط به انقلاب مشروطه در سال ۱۳۷۵ خورشیدی تأسیس شدهاست.
نظرات شما عزیزان:
موضوعات مرتبط: گردشگری ، خانه مشروطه ( تبریز ) ، ،
برچسبها: